De Indonesische steden barsten uit hun voegen. Het verkeer is moordend, bumper tegen bumper, een leger van politiemannen en bevoegde personen probeert orde in de chaos te scheppen, en gelooft daar nog in ook. In Bandung, een stad van 8 miljoen inwoners, is het ’s avonds spitsuur van 16.00 tot 20.00, om van ’s morgens nog maar te zwijgen.
De steden worden gewurgd. Hoe pakt de regering dit aan? Ik vraag het aan Irene (spreek je uit als Iriana), een docente uit Jogyakarta die een workshop volgt in Bandung. Wat doet men hieraan?
Niks, zegt Irene, er is geen stadsplanning, de autoriteiten zijn niet voorbereid op de bevolkingsgroei die we nu kennen, op de massale toename van auto’s.
Ik wil een cynische opmerking maken, maar denk dan aan Antwerpen, aan de Langewapper of die andere gecontesteerde oplossing, en ik houd mijn mond.
We hebben een nieuwe koffer nodig, want de oude is versleten. Even naar de winkel, denk je dan. Maar ‘even’ bestaat hier niet. Alles duurt hier langer, afrekenen in een warenhuis bijvoorbeeld, ook al staan de winkelbedienden met drie te snuisteren aan de kassa. Onwetend als we zijn, nemen we een taxi naar een ander deel van de stad. Het duurt uren voor we terug zijn. Overhit, want de airco in de wagen was krakkemikkig. Geïrriteerd, want we hebben honger en betrouwden de eetkraampjes met hun vuile frituurvet niet. Maar we hebben een koffer, aan een spotprijs. Onze werkuren rekenen we niet mee.
Irene verblijft een week in ons hotel. Ze is docente chemie en komt de werking van een uit Duitsland geïmporteerd toestel bestuderen. Het is het enige exemplaar in Indonesïe. Vraag me niet meer wat het was. Mijn dagen van chemie, sublimatieprocessen en de wet van Boyle-Mariot liggen ver achter mij.

This hotel is always full, zegt Irene wanneer ik ’s morgens de ontbijtzaal binnenwandel en mijn ogen opentrek. De ruimte zit vol met rokende en rijst-etende mannen. It is so quiet here. Daar heeft ze gelijk in. Bantal Guling Guesthouse ligt op een slingerende smeet van de verzadigde hoofdbaan. We hebben een prachtig uitzicht over de vallei, waaruit het gebrom van moto’s en auto’s opstijgt, vermengd met vogelgeluiden en kinderkreten. Maar de staf van Bantal, vijf broers en een zus, kent geen woord Engels. Zelfs taxi wordt niet makkelijk begrepen. Gelukkkig is de kamer ruim, met drie queensizebedden, en er is een ruimte met een bescheiden ballenbad (jawel!), en bijeengesprokkeld speelgoed dat onze monsters super vinden. Ruimte, hebben we ondervonden, is superbelangrijk als je reist met kinderen. Je spendeert meer tijd dan anders op of rond je kamer, zeker als je twee monsters hebt die overdag een schoonheidsslaapje doen. Luxe is aangenaam, maar het feit dat je kinderen kunnen rondhotsen zonder dat hun tenen voortdurend in je neus zitten, is ook leuk meegenomen. Het is zoeken naar een mooi evenwicht. Neem je een goedkoper hotel, met een familyroom bijvoorbeeld, dan neemt de kans op kakkerlakken en boilers die gas lekken wel toe. Ga je voor design, of voor postkoloniale luxe in een boutique-hotel, dan boet je in op het aantal vierkante meters, en dus ook op peace of mind. Ga je voor én luxe én ruimte, dan tast je diep in je portefeuille. Relatief diep.
Irene verdient als docent 1500 euro per maand, wat geen klein bier is vergeleken bij de 900.000 rupiah (60 euro ) die een ober binnenrijft, of de twee à drie miljoen euro (133 – 200 euro) die een taxichauffeur verdient. Ze heeft vier kinderen en drie nannies, die koken, wassen, plassen en de kinderen voederen. Ze kijkt stomverbaasd toe als onze monsters ontbijten. Ze neemt foto’s van Lux die zelfstandig eet, en voor een keer zonder al te veel gesmos, en forward die onmiddellijk naar haar gezin. My oldest is five, and we still feed him with a spoon. Niet te verwonderen dat ze drie kindermeisjes nodig heeft. Je ziet ze soms lopen, de kindermeisjes, in een roze pakje met beertjes op, of fopspenen, ze dragen een melkfles en een luiertas en hobbelen onwennig achter de moeder aan, kind op de arm.