Ik herinner me Tour of Duty, breedgekinde US mariniers, die wanhopig over hun schouder kijken, waar blijven die versterkingen?,  een close up, enkele vingerbewegingen: jij naar daar, jullie die kant op, een aanval op de VC die zich verraderlijk verschuilen in het struikgewas en de dappere Amerikanen in een hinderlaag lieten lopen. Op de opzwepende tune van Paint It Black, sprongen ze uit helikopters met draaiende rotoren, en go! go! go! om het Vietnamese volk te bevrijden. Ik herinner me Hamburger Hill. Ik herinner me Casualties of War, met Michael J. Fox, Sean Penn, waarin een Vietnamees meisje verkracht wordt en een van de soldaten (onze Michael, inderdaad) het er toch wel moeilijk mee heeft. En Platoon natuurlijk, waarin Daniel Defoe, handen ten hemel, in stukken uiteengeschoten wordt. Later kreeg je Once Were Warriors,  met de meest belachelijk patriottische speech van Mel Gibson, over de eerste helikopter-eenheden in ‘Nam, Windtalkers, over native indians en hun Navajo als codetaal in de jungle. Maar stuk voor stuk tonen deze films toch de Amerikaanse held en de noodzaak van de oorlog.

Het War Remnants Museum in Ho Chi Min toont iets anders. Het vier verdiepingen hoge gebouw ligt op tien minuten wandelen van ons hotel, voorbij het Bicycle café waar er vandaag een ‘archery festival’ plaatsvindt, voorbij het Reunification Palace, een communistisch architecturaal gebouw dat de eenmaking van Noord en Zuid viert, voorbij een karaokebar waarui, om 10 u in de morgen, vol enthousiasme Hello van Lionel Richie weerklinkt. Aan de afsluiting rond het museum hangen kleurrijke anti-oorlog affiches.

Terwijl ik naar de Amerikaanse tanks, jets en helikopters kijk die buiten staan, overvalt me al een tristesse. Hier staan ze, als trofeeën, stil, terwijl ik en andere toeristen foto’s maken van hun dodelijke verleden. Enkele Vietnamese kinderen poseren aan de voet van een mitrailleur, maken het V-teken. Ik vraag me af of sommigen van de oudere bezoekers de oorlog meemaakten. Tegen een muur staan obussen en andere projectielen opgesteld. Kindertekeningen in groot formaat brengen boodschappen van vrede, maar ook van patriottisme en militaire verheerlijking.

Ook in het museum overheerst de patriottische idee. De focus ligt op de oorlogsmisdaden van de VS, op de veroordeling ervan door de internationale gemeenschap, de wereldwijde protesten. Over VC-wreedheden zie je niks. Maar de gruwelijkheid van de oorlog is alom, en ik krijg het echt lastig, krop in de keel bij beelden van de effecten van Agent Orange, bombardementen, napalm, man to man combat, visuele verslagen van oorlogshelden, reporters, fotografen en medics, het Mai Lai Massacre (’68, VS soldaten walsen een dorp binnen en executeren 500 bewoners, mannen, vrouwen en kinderen. Er worden geen wapens gevonden.) Maar ook beelden van hoop, foto’s van rehabilitatie van oorlogsslachtoffers, standbeelden, gruwelijk mooi, gemaakt uit restanten van explosiefhulzen. Op de bovenste verdieping, tegenover een standbeeld van een jongen en een meisje die een duif oplaten, bevindt zich een binnenspeeltuin. Geen slecht idee om kinderen weg te houden van de wrede beelden, maar ook een mooie boodschap te midden van al dit geweld.